ပင္ပန္းမွူ ေပ်ာက္ကာ လန္းဆန္း ေစမည့္ နည္း (၁၅) မ်ိဳး

တစ္ေနကုန္ ပင္ပန္း ႏြမ္းနယ္ ေနပါသလား။ တစ္ေန ့ထက္ တစ္ေန ့အားအင္ ခ်ည္႕နဲ့ကာ စိတ္သြားတုိင္း ကုိယ္မပါ ျဖစ္ေန ပါသလား။ မၾကာခဏ သမ္းေ၀ကာ ငုိက္မ်ည္း ေနတတ္ ပါသလား။ ပင္ပန္း ႏုံးခ်ည္႕ ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းကုိ ရွာကာ အၿမဲ သြက္လက္ အားအင္ ျပည့္ေစႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္း ၁၅ မ်ဳိးကုိ ေဖာ္ျပလုိက္ပါတယ္။

၁။ ပင္ပန္းရျခင္း အေၾကာင္းရင္း ရွာပါ
သင့္ရဲ႕ အားအင္ေတြ ျပန္ျပည့္ဖုိ႔ ပထမဆုံး လုပ္ရမွာက သင့္ စားေသာက္ ေနထုိင္ပုံက သင့္ရဲ႕ အားအင္ေတြကုိ ဘယ္လုိ ဆုတ္ယုတ္ ေနေစသလဲ ဆုိတာကုိ သုံးသပ္ဖုိ႔ ပါပဲ။ ေရေသာက္ နည္းၿပီး ေရဓာတ္ ေျခာက္ခန္း ေနသလား၊ အရက္ေသာက္ မ်ားေနသလား၊ အစာ ေလွ်ာ့စားလြန္း ေနသလား၊ အခ်ဳိကဲတဲ့ အစားေတြ မ်ားမ်ား စားလုိ႔ ေသြးထဲ သၾကားဓာတ္ မ်ားေနသလား၊ အိပ္ေရး မ၀ဘူးလား စသျဖင့္ ပင္ပန္းေစႏုိင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြကုိ ရွာၾကည့္ပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈ နဲ႔ ပူပင္ စုိးရိမ္မႈေတြ ေၾကာင့္လည္း အားေလ်ာ့ ေစႏုိင္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ ရွိတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္ ကုိယ္ရဲ႕ စားေသာက္ ေနထုိင္ပုံကုိ ဂ႐ုျပဳမိဖုိ႔ လုိပါတယ္။

၂။ သံဓာတ္ လုိအပ္ပါတယ္
အမ်ဳိးသမီး အမ်ားစု ပင္ပန္းရျခင္း အေၾကာင္းရင္းက သံဓာတ္ ခ်ဳိတဲ့လုိ႔ ပါပဲ။ ဓမၼတာ ရာသီေသြး ဆင္းျခင္းေၾကာင့္ ေသြးထဲ ေအာက္ဆီဂ်င္ သယ္ေဆာင္ေပးတဲ့ ေဟမုိဂလုိဘင္ ပ႐ုိတင္း ပမာဏ ေလ်ာ့နည္းတတ္ ပါတယ္။ ဓမၼတာ ရာသီေသြးဆင္း မ်ားျခင္းေၾကာင့္ ျဖဴဖပ္ျဖဴေရာ္ ျဖစ္ျခင္း၊ အသက္႐ွဴ မ၀ျခင္း၊ လက္သည္း ေျခသည္း အေရာင္ေဖ်ာ့ျခင္း၊ ႏုံးခ်ည့္ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုန္ဆုံးသြားတဲ့ သံဓာတ္ကုိ ျပန္ျဖည့္တင္း ေပးဖုိ႔ အတြက္ အမ်ဳိးသမီးတုိင္း သံဓာတ္ အားျဖည့္ေဆး ေသာက္ေပးသင့္ ပါတယ္။ သံဓာတ္ ၾကြယ္၀တဲ့ အစိမ္းရင့္ေရာင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ အနီေရာင္ အသားတုိ႔ကုိ စားေပးသင့္ ပါတယ္။ ေဖာလစ္အက္စစ္ နဲ႔ ဗီတာမင္ဘီ ၁၂ ခ်ဳိ႕တဲ့ရင္လည္း ေသြးအားနည္းတတ္ ပါတယ္။

၃။ အိပ္ေရး၀ဖုိ့ အေရးႀကီးပါတယ္
ကြၽန္မတုိ႔ အမ်ားစုဟာ အိပ္ခ်ိန္ အလုံအေလာက္ မအိပ္တတ္ၾက ပါဘူး။ တစ္ညကုိ အိပ္ခ်ိန္ ခုနစ္နာရီ မွ ရွစ္နာရီၾကား ရွိပါက က်န္းမာေရး နဲ႔ ညီၫြတ္ ပါတယ္။ တစ္ညကုိ ငါးနာရီ နဲ႔ ေျခာက္နာရီ သာ အိပ္ခ်ိန္ ရွိသူေတြက တစ္ပတ္လုံးနဲ႔ ယွဥ္ပါက ႏွစ္ညစာ ေလာက္ အိပ္ခ်ိန္ လြတ္သြားတယ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ညကုိ သူမ်ားထက္ အိပ္ခ်ိန္ ႏွစ္နာရီ ေလာက္ ေလ်ာ့ရင္ တစ္ပတ္ ျပည့္တဲ့ အခါ အိပ္ခ်ိန္ ၁၄ နာရီ ေလ်ာ့တာေၾကာင့္ ႏွစ္ညစာ အိပ္ခ်ိန္ ေလ်ာ့တယ္လုိ႔ ေျပာရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အိပ္မေပ်ာ္ရျခင္း အမ်ားစုက စိတ္ဖိစီးမႈေၾကာင့္ ပါ။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈ တတ္ႏုိင္သမွ် ေလွ်ာ့ၿပီး အိပ္ေရး ၀ေအာင္ အိပ္ပါ။ အိပ္ေရး၀ မွ အားအင္ ျပည့္မွာပါ။

၄။ ကာလရွည္ ေမာပန္းပါက သတိထားပါ
တစ္လေက်ာ္ ၾကာတဲ့ အထိ အၿမဲ ပင္ပန္းေနပါက ဆရာ၀န္ထံ ျပသ စစ္ေဆးခံသင့္ ပါတယ္။ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း၊ ေရာဂါပုိး၀င္ျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္တာမုိ႔ အထူးသျဖင့္ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ ေလ်ာ့က်ျခင္း နဲ႔ ရာသီေသြးဆင္းမႈ မ်ားျခင္းစတဲ့ လကၡဏာတုိ႔ နဲ႔ တြဲျဖစ္ပါက ေဆးခန္းျပသင့္ ေနပါၿပီ။ ေသြးဆုံးတဲ့ အရြယ္ရွိ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း ကာလရွည္ ေမာပန္း တတ္ၾက ပါတယ္။ အဲဒါေတြေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူး ဆုိရင္ အိမ္နဲ႔ အလုပ္မွာ ဂက္စ္ထြက္ ရွိႏုိင္တဲ့ အရာေတြ တပ္ဆင္ထားလား သတိထား ၾကည့္ပါ။ ကာဗြန္မုိေနာက္ဆုိက္ ဓာတ္ေငြ႕ေတြဟာ ေအာက္ဆီဂ်င္ ရရွိမႈကုိ ေလ်ာ့နည္း ေစႏုိင္သလုိ ၾကာလာပါက အသက္ အႏၲရာယ္ေတာင္ ရွိေနပါတယ္။

၅။ Coenzyme Q10 လုိပါတယ္
ဓာတ္တုိး ဆန္႔က်င္ ပစၥည္း Coenzyme Q10 က ခႏၶာကုိယ္ ဆဲလ္အတြင္း အားအင္လႊင့္ထုတ္ရာမွာ အေရးႀကီးသလုိ ႏွလုံးေရာဂါကုိလည္း ကာကြယ္ေပး ပါတယ္။ အသက္ႀကီး လာတာနဲ႔ အမွ် Coenzyme Q10 ေလ်ာ့နည္း တတ္လုိ႔ ၾကြယ္၀တဲ့ အစာေတြ ျဖစ္တဲ့ ဆဲလ္မြန္ငါး၊ ငါးေသတၱာ၊ အမဲသား၊ ဟင္းႏုနယ္ နဲ႔ ေျမပဲေတြ စားေပးပါ။ Coenzyme Q10 ပါတဲ့ အားေဆး ေသာက္ေပးပါ။

၆။ စီ႐ုိတုိနင္ ပမာဏမ်ားေအာင္ လုပ္ပါ
စီ႐ုိတုိနင္ဆုိတာ ဦးေႏွာက္ စိတ္ခံစားမႈ ေကာင္းေစႏုိင္တဲ့ ဓာတ္တစ္ခုပါ။ 5HTP (5-hydroxytryptophan)အားေဆးက ခႏၶာကုိယ္ကေန စီ႐ုိတုိနင္ဓာတ္ ထြက္ရွိ ေစတာေၾကာင့္ စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္ ေစကာ စိတ္ဓာတ္က်မႈကုိ ေလ်ာ့နည္းေစ ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အိပ္ေကာင္းျခင္း အိပ္ေပ်ာ္ေစကာ အိပ္ေရး ၀ေစႏုိင္ ပါတယ္။

၇။ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႔ သဘာ၀ စည္းခ်က္ေၾကာင့္ လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္
႐ုံးမွာ က်ေတာ့ မတရား ပင္ပန္းၿပီး အိမ္ေရာက္လုိ႔ ရွိရင္ အားအင္ ျပည့္၀ေနတာမ်ဳိး ႀကံဳဖူးၾက မွာပါ။ အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္ခု ကေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ သဘာ၀ စည္းခ်က္ ေၾကာင့္ပါ။ သုေတသန ပညာရွင္တုိ႔ရဲ႕ ေလ့လာခ်က္ အရ ခႏၶာကုိယ္ ဇီ၀ နာရီဟာ ေန႔လယ္ ႏွစ္နာရီ ၀န္းက်င္ေလာက္မွာ ခႏၶာကုိယ္ကုိ အားေလ်ာ့ ေစတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ဟာ ထမင္းစားၿပီး ေနာက္ ေလ်ာ့က်တတ္ သလုိ ညဘက္ ၇နာရီေလာက္ မွာလည္း ေလ်ာ့က်တတ္ ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ ေလ်ာ့က်ျခင္းက မယ္လတုိနင္ ေဟာ္မုန္းကုိ ထြက္ရွိေစ ပါတယ္။ အဲဒီ ေဟာ္မုန္းက ဦးေႏွာက္ကုိ အိပ္ခ်ိန္နား နီးၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္း ေပးပုိ႔ ပါတယ္။

၈။ သုိင္း႐ိြဳက္ ေရာဂါ ရွိလား ရွာၾကည္႕ပါ
သုိင္း႐ိြဳက္ ဂလင္းေတြဟာ ခႏၶာကုိယ္ကေန အားအင္ေတြကုိ ဘယ္ေလာက္ ျမန္ျမန္ ေလာင္ကြၽမ္း ေစၿပီး ပ႐ုိတင္းေတြ ျဖစ္ေစႏုိင္သလဲ ဆုိတာကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ေပး ပါတယ္။ အလုပ္ သိပ္ မလုပ္ႏုိင္တဲ့ သုိင္း႐ိြဳက္ဂလင္း အေျခအေန (Hypothyroidism) ျဖစ္ပါက လူကုိ ပင္ပန္းေစ သလုိ ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ကုိလည္း တုိးေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အသားအေရ ေျခာက္ေသြ႕ကာ အေအးဒဏ္ကုိ မခံႏုိင္ ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။ ဒီေရာဂါ ျဖစ္ပါက အေရးႀကီးတာေၾကာင့္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသသင့္ ပါတယ္။ အခ်ိန္မီ မကုသပါက ပုိၿပီး ေမာပန္းေစကာ အသံ ေအာလာျခင္း၊ မ်က္ႏွာ ပုံေျပာင္းလာျခင္း မ်က္ခုံးေမြး နဲ႔ မ်က္ေတာင္ကြၽတ္ျခင္း ကုိလည္း ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။

၉။ ကဖင္းဓာတ္က လန္းဆန္း ေစႏုိင္ပါတယ္
ကဖင္းဓာတ္ ပါရွိတဲ့ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္တုိ႔ဟာ ခဏတာ သာ အားျပည့္ လန္းဆန္း ေစႏုိင္ေပမယ့္ ေနာက္ ခဏအၾကာမွာ အားျပန္ေလ်ာ့ သြားေစျခင္းေၾကာင့္ သိပ္ အမ်ားႀကီး မေသာက္သင့္ဘူး လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ေန႔ကုိ တစ္ခြက္ ကေန သုံးခြက္အထိ ေသာက္ေပးလုိ႔ ရပါတယ္။ အဲဒီထက္ မ်ားသြားရင္သာ မေကာင္းတာပါ။ ကဖင္းဓာတ္ ေသာက္တာ မ်ားလြန္းပါက အသြက္လြန္ျခင္း၊ ေျခေခ်ာင္း လက္ေခ်ာင္း တုန္ျခင္း၊ ကေယာင္ေခ်ာက္ခ်ား ျဖစ္ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဗီတာမင္ဘီကုိပါ ေလ်ာ့နည္း ေစကာ ပင္ပန္းျခင္း၊ ကာလရွည္ၾကာ အားေလ်ာ့ျခင္းတုိ႔လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

၁၀။ သဘာ၀ ေဆးျမစ္ေတြရဲ႔ အစြမ္းကုိလည္း ေမ့မထားပါနဲ့
ေရႊေရာင္ အျမစ္လုိ႔ ေခၚတဲ့ Rhodiola သဘာ၀ ေဆးဖက္၀င္ အျမစ္ဟာ အားအင္ ျပည့္ၿဖိဳး လန္းဆန္း ေစကာ အာ႐ုံ စူးစုိက္မႈ အားေကာင္းၿပီး ႏြမ္းနယ္မႈကုိ ပေပ်ာက္ေစ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကာလရွည္ သုံးစြဲလုိ႔ေတာ့ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ ကေယာင္ေခ်ာက္ခ်ား ျဖစ္ေစႏုိင္တာ ေၾကာင့္ပါ။
၁၁။ အိပ္စက္ျခင္း ျပႆနာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္
အိပ္စက္ျခင္း ျပႆနာ တစ္ခု ျဖစ္တဲ့ အိပ္ေနရင္း မၾကာခဏ အသက္႐ွဴ ရပ္တတ္တဲ့ ေရာဂါေၾကာင့္လည္း ပင္ပန္းတတ္ ပါတယ္။ အဲလုိ အသက္႐ွဴ ရပ္သြားတုိင္း ႏုိးလာတတ္ ေပမယ့္ သင့္ကုိယ္သင္ေတာ့ သတိ မထားမိပါဘူး။ သင့္မွာမ်ား အဲလုိ ျဖစ္ေနသလား၊ သံသယ ရွိေနရင္ ဒါမွမဟုတ္ သင့္ အိမ္ေထာင္ဖက္က သတိထားမိ ေနရင္ ေဆးခန္း ျပသင့္ ပါတယ္။

၁၂။ ကုိယ္လက္လႈပ္ရွား မ်ားမ်ားလုပ္ပါ
အားအင္ ျပည့္ၿဖိဳး စြမ္းအင္ တုိးေစႏုိင္ ပါတယ္။ ကုိယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ျပဳျခင္းျဖင့္ အသက္ကုိ ပုိၿပီး ျပင္းျပင္း႐ွဴ လာသလုိ ခႏၶာကိုယ္ထဲ ေအာက္ဆီဂ်င္ မ်ားမ်ား ေရာက္ကာ ေသြးလည္ပတ္မွူ ေကာင္းေစတာ ေၾကာင့္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ မနက္ေစာေစာ အိမ္ျပင္ ထြက္ကာ ေလေကာင္းေလသန္႔ ႐ွဴရင္း ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေပးပါ။

၁၃။ ကာဗုိဟုိက္ဒရိတ္ အေၾကာင္း သိဖုိ့လည္း လုိပါတယ္
ကာဗုိဟုိက္ဒရိတ္က အားမ်ား ေစႏုိင္ေပမယ့္ အျမန္ထြက္တဲ့ High GI အမ်ဳိးအစားနဲ႔ အေႏွးထြက္တဲ့ Low GI အမ်ဳိးအစား ဆုိၿပီး ႏွစ္မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အျမန္ ထြက္တဲ့ ကာဗုိဟုိက္ဒရိတ္က သၾကားနဲ႔ အျမႇဳပ္ပါတဲ့၊ ဂက္စ္ပါတဲ့ အခ်ဳိရည္ေတြမွာ ေတြ႕ရၿပီး အဲဒီ အစားအေသာက္ေတြ စားေသာက္ၿပီး ခါစ တစ္ခဏမွာ လန္းဆန္း တက္ၾကြကာ ေနာက္ ခဏေန ပင္ပန္း သြားတတ္ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေႏွးထြက္တဲ့ ကာဗုိဟုိက္ဒရိတ္ ကေတာ့ ေကာက္ပဲသီးႏွံ၊ ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိး နဲ႔ ေစးကပ္တဲ့ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြ မွာ ေတြ႕ရကာ အားအင္ အၿမဲ ျပည့္ေစပါတယ္။ ဂ်င္ဆင္း ေဆးျမစ္ကလည္း စိတ္ဖိစီးမႈကုိ သက္သာကာ အားျပည့္ေစ ပါတယ္။

၁၄။ ေန့လယ္မွာ အိပ္မငုိက္ပါနဲ့
ေန႔လယ္ေန႔ခင္း ပင္ပန္းလုိ႔ တစ္ေရးတေမာ ေမွးတာက အားျပည့္ေစ ေပမယ့္ အဲလုိ ခဏ အိပ္လုိက္လုိ႔ ညဘက္ အိပ္မေပ်ာ္ ျဖစ္ရင္ေတာ့ မေကာင္းပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေန႔လယ္မွာ အိပ္မငုိက္ေအာင္ ေန႔လယ္စာ ထဲမွာ အျမန္ထြက္တဲ့ ကာဗုိဟုိက္ဒရိတ္ High GI စာေတြနဲ႔ အယ္လ္ကုိေဟာကုိ ေရွာင္ပါ။ အိပ္ခ်င္စိတ္ ေပါက္လာရင္ ဟုိနားဒီနား လမ္းထ ေလွ်ာက္လုိက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္ စားပြဲ ရွင္းလုိက္ပါ။ ၿပီးေတာ့ ညဘက္မွာလည္း အခ်ိန္မွန္ အိပ္ကာ အခ်ိန္မွန္ ထပါ။ အိပ္ခါနီး စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားေစမယ့္ ကိစၥေတြ မေတြးပါနဲ႔။

၁၅။ အားအင္ ျပည္႕၀ေစမယ့္ နည္းတခ်ဳိ႔
* လမ္း အျမန္ေလွ်ာက္ပါ။ အလုပ္ လုပ္ရင္း အိပ္ငုိက္ေနပါ သလား။ ေအာက္ပါ တုိ႔ကုိ လုပ္ၾကည့္ပါ။ ကုိယ္လက္လႈပ္ရွား လုိက္ျခင္းျဖင့္ ပင္ပန္းမႈ ေပ်ာက္ကာ လန္းဆန္း လာပါ လိမ့္မယ္။
* ေရေသာက္ လုိက္ပါ။ ေရေအးေအးေလး တစ္ခြက္ ေသာက္ရင္ လန္းဆန္းသလုိ လက္ဖက္စိမ္း ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္လုိက္ရင္လည္း စိတ္ ၾကည္လင္ သြားပါ လိမ့္မယ္။
* ျပတင္းေပါက္ ဖြင့္လုိက္ပါ။ ေလေကာင္းေလသန္႔ ႐ွဴလုိက္ျခင္းျဖင့္ လန္းဆန္း တက္ၾကြ လာပါ လိမ့္မယ္။
* သံပရာ ရနံ႔ကုိ ႐ွဴ႐ႈိက္ျခင္း ကလည္း စိတ္ၾကည္လင္ လန္းဆန္း ေစႏုိင္ ပါတယ္။
* ဗီတာမင္ B12 အားေဆး သုံးေဆာင္ပါ။ က်န္းမာေရး အတြက္ ေကာင္းသလုိ ပင္ပန္း ႏြမ္းလ်ျခင္းကုိလည္း ေပ်ာက္ေစ ပါတယ္။

Moenge Aung