က်င္႔၀တ္

အေလးအျမတ္ျပဳရမည့္ အရပ္ ၆-မ်က္ႏွာ
၁။ အေရွ႕မွာ မိဘ
၂။ ေတာင္မွာ ဆရာ၊
၃။ အေနာက္မွာ မယား၊
၄။ ေျမာက္ကား မိတ္ေဆြ၊
၅။ ေအာက္ေျခ ကြ်န္မွတ္
၆။ ထက္ရပ္ သံဃာ၊ မွတ္သားပါ၊ ေျခာက္ျဖာတံခါးေပါက္။

သားသမီးက်င့္၀တ္ ၅-ပါး
၁။ ေကြ်းေမြးမပ်က္
၂။ ေဆာင္ရြက္စီမံ
၃။ ေမြခံထုိက္ေစ
၄။ လွဴမွ်ေ၀၍
၅။ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ ၊ ၀တ္ငါးသြယ္၊ က်င့္ဖြယ္သားတို႔တာ (က်င့္ဖြယ္သမီး တုိ႔တာ)

မိဘက်င့္၀တ္ ၅-ပါး
၁။ မေကာင္းျမစ္ထာ
၂။ ေကာင္းရာညႊန္လတ္
၃။ အတတ္သင္ေစ
၄။ ေပးေ၀ႏွီးရင္း
၅။ ထိမ္းျမားျခင္းလွ်င္၊ ၀တ္ငါးအင္၊ ဖခင္မမယ္ တို႔တာ။

တပည့္က်င့္၀တ္ ၅-ပါး
၁။ ညီညာထၾကြ
၂။ ဆံုးမနာယူ
၃။ လာမႈၾကိဳဆီး
၄။ ထံနီးလုပ္ေကြ်း
၅။ သင္ေတြးအံရြတ္၊ တပည့္၀တ္၊ မခြ်တ္ ငါးခုသာ။

ဆရာက်င့္၀တ္ ၅-ပါး
၁။ အတတ္လည္းသင္
၂။ ပဲ့ျပင္ဆံုးမ
၃။ သိပၸမခ်န္
၄။ ေဘးရန္ဆီးကာ
၅။ သင့္ရာအပ္ပို႔၊ ဆရာတုိ႔၊ က်င့္ဖုိ႔ ၀တ္ငါးျဖာ။

လင္က်င့္၀တ္ ၅-ပါး
၁။ မထီမဲ့ကင္း
၂။ အပ္ႏွင္းဥစၥာ
၃။ မိစာၦမမွား
၄။ ၀တ္စားဆင္ယင္
၅။ ျမတ္ႏိုးၾကင္၊ ငါးအင္ လင္က်င့္ရာ။

မယားက်င့္၀တ္ ၅-ပါး
၁။ အိမ္တြင္းမႈလုပ္
၂။ သိမ္းထုပ္ေသခ်ာ
၃။ မိစာၱၾကဥ္ေရွာင္
၄။ ေလ်ာေအာင္ျဖန္႔ခ်ိ
၅။ ပ်င္းရိမမႈ၊ တတ္ငါးဆူ၊ အိမ္သူ က်င့္အပ္စြာ။

မိတ္ေဆြက်င့္၀တ္ ၅-ပါး
၁။ ေပးကမ္းခ်ီးျမင့္
၂။ ကိုယ္ႏွင့္ယွဥ္ထား
၃။ စီးပြားေဆာင္ရြက္
၄။ ႏႈတ္ျမြတ္ခ်ိဳသာ
၅။ သစၥာမွန္ေစ၊ ၀တ္ငါးေထြ၊ က်င့္ေလ မိတ္သဟာ။

အလုပ္ရွင္(အရွင္)က်င့္၀တ္ ၅-ပါး
၁။ ၀စြာေကြ်းေမြး
၂။ ျပဳေရးစီရင္
၃။ နာလွ်င္ကုေေစ
၄။ ငွေ၀ရသာ
၅။ အခါကိုလႊတ္၊ အလုပ္ရွင္၀တ္၊ မခြ်တ္ငါးခုသာ။

အလုပ္သမား(ကြ်န္)က်င့္၀တ္ ၅-ပါး
၁။ အိပ္ေသာ္ေနာက္က်
၂။ ထေသာကားေရွး
၃။ ေပးမွယူအပ္
၄။ ေစ့စပ္ေဆာင္ရြက္
၅။ ေက်းဇူးျမြက္၊ ငါးခ်က္ လုပ္သား၀တ္။

ဒါယကာက်င့္၀တ္ ၅-ပါး
၁။ ေမတၱာစိတ္သက္
၂။ ေဆာင္ရြက္ခ်စ္ခင္
၃။ ေပးမွယူအပ္
၄။ ေစ့စပ္ေဆာင္ရြက္
၅။ တက္အားလွဴေစ၊ ၀တ္ငါးေထြ၊ ျပဳေလဒါယကာ။

ရဟန္းက်င့္၀တ္ ၆-ပါး
၁။ မေကာင္းျမစ္တာ
၂။ ေကာင္းရာညႊန္လစ္
၃။ အသစ္ေဟာက်ဴး
၄။ နားဖူးထပ္မံ
၅။ နတ္ထံတင္ရာ
၆။ ေမတၱာလညး္ျပဳ၊ ရဟန္းမႈ၊ ေျခာက္ခု လြန္ေသခ်ာ။

အဂတိတရား ၄-ပါး
၁။ ဆႏၵာဂတိ=ခ်စ္ေသာေၾကာင့္(မ်က္ႏွာလုိက္၍) မတရားျပဳျခင္း
၂။ ေဒါသာဂတိ=မုန္းေသာေၾကာင့္ မတရားျပဳျခင္း
၃။ ေမာဟာဂတိ=မသိေသာေၾကာင့္ မတရားျပဳျခင္း
၄။ သာယာဂတိ=ေၾကာက္ေသာေၾကာင့္ မတရားျပဳျခင္း
ဤတရားေလးပါးကိုလုိက္စားလွ်င္ လဆုတ္ပကၡလလုိ ဆုတ္ယုတ္မည္၊
ေရွာင္ရွားလွ်င္ လဆန္းပကၡလလုိ တေန႔တျခား ထြန္းလင္းေတာက္ပမည္။
*ခ်စ္မုန္းေၾကာက္ေထြ၊ ေတြေ၀ေသာအား၊ လြန္က်ဴးမွားေသာ္၊ မပြားလေရာင္ ဆုတ္ေယာင္ေသာ္။
*ခ်စ္မုနး္ေၾကာက္ေထြ၊ ေတြေ၀ေသာအား၊ မလြန္ျငားေသာ္၊ တိုးပြားလေရာင္ ျပည့္ေယာင္ေသာ္။

ဥစၥာပ်က္ေၾကာင္း ၆-ပါး
၁။ ေသစားေသာက္စား
၂။ လမ္းသြားခါမဲ့
၃။ ရွငဲ့သဘင္
၄။ ေပ်ာ္ရႊင္အန္ေလာင္း
၅။ မေကာင္းမိတ္ဖ်င္း
၆။ ပ်င္းရိျခင္းကား၊ ယိုယြင္းဥစၥာပ်က္ေၾကာင္းတည္း။

အရက္ေသာက္ျခင္း အျပစ္ ၆-ပါး
၁။ ဥစၥာယုတ္ျခင္း
၂။ ျငင္းခံုမ်ားစြာ
၃။ ေရာဂါထူေျပာ
၄။ ေက်ာ္ေစာမဲ့တံု
၅။ မလံုအဂၤ ါ
၆။ ပညာနည္းရွာ၊ ဤေျခာက္ပါး၊ ေသာက္စားေသစာ အျပစ္တည္း။

အခ်ိန္မဲ့သြားလာျခင္း အျပစ္ ၆-ပါး
၁-၂။ ကိုယ့္သားမယား
၃။ တျခားဥစၥာ၊ လံုရာမဲ့ေရွာင္း
၄။ မေကာင္းအရာ၊ ရြံရွာေလအပ္
၅။ ယုိးစြပ္ေရာက္မႈ
၆။ ဆင္းရဲစုဟု၊ ေျခာက္ခုခါမဲ့ သြားျပစ္တည္း။

ပြဲသဘင္သြားျခင္း၏ အျပစ္၆-ပါး
၁။ ကျခင္းတလီ
၂။ သီျခင္းတသီ
၃။ မႈတ္တီးတသင္း
၄။ ျပိန္ဖ်င္းတအုပ္
၅။ လက္ခုပ္တတည္
၆။ အိုးစည္တျဖာ၊ ရွိရာရွာဟု၊ ဥစၥာပ်က္မႈ၊ ဤေျခာက္ခုကား၊ ၾကည့္ရူသဘင္အျပစ္တည္း။

ေလာင္းကစားျခင္း အျပစ္ ၆-ပါး
၁။ ႏိုင္သူရန္ပြား
၂။ ရူံးသားစိုးရိမ္
၃။ စညး္စိမ္ေလ်ာ့ပါး
၄။ တရားသဘင္၊ မ၀င္သက္ေသ
၅။ မိတ္ေဆြႏွိပ္ဆို
၆။ မလိုထိမ္းျမား၊ ဤေျခာက္ပါး၊ ေလာင္းကစားမႈ အျပစ္တညး္။

အေပါင္းအသင္းမေကာင္းျခင္း၏ အျပစ္ ၆-ပါး
၁။ ေၾကြအန္က်ဴးထ
၂။ မိန္းမက်ဴးေထြ
၃။ ေသစာၾကဴးမႈ
၄။ အတုျပဳျငား၊ လွည့္စားတေထာက္
၅။ မ်က္ေမွာက္လွည့္ခ်က္
၆။ ႏုိင္ထက္လုယူ၊ ဤသူေျခာက္ပါး၊ မိတ္ျဖစ္လားေၾကာင့္၊ ပ်က္ျပား မိတ္ေဆြအျပစ္တညး္။

ပ်င္းရိျခင္းအျပစ္ ၆-ပါး
၁။ အခ်မ္းျပည့္၀ွန္
၂။ အလြန္ပူႏိုး
၃။ မိုးခ်ဳပ္လွေမာ
၄။ ေစာလြန္းလွေယာင္
၅။ ဆာေလာင္ျပင္းလွ
၆။ ၀မ္း၀လြန္ေထြ၊ ဓနကဥစၥာ၊ မပြားရာသည္၊ ေျခာက္ျဖာ ပ်င္းသူ အျပစ္တည္း။

နာယကမတင္ထုိက္သူ (အနာယက) ၆-ဦး
ဂဏန္းပုတ္သင္၊ ကိုင္းပင္ႏြားသိုး၊ လိမ္မ်ိဳးေခြးအ၊ ဤေျခာက္၀၊ နာယကမတင္ထုိက္။
၁။ ဂဏန္းကဲ့သို႔ အျမဲလက္မေထာင္ေလ့ရွိသူ
၂။ ပုတ္သင္ကဲ့သို႔ သူတပါးလုပ္သမွ် ေခါင္းညိတ္တတ္သူ
၃။ ေလလာရာ ယိမ္းပါးတတ္ေသာ ကိုင္းပင္ကဲ့သို႔ ဟိုဘက္သည္ဘက္ ယိမ္းေပါငး္တတ္သူ
၄။ ႏြားသုိးကဲ့သို႔ ရွဴးရွဴးဒိုင္းဒိုင္းျပဳမႈ၍ စိတ္တုိတတ္သူ
၅။ လိပ္ကဲ့သို႔ ကိုယ့္ဘက္ကိုယက္တတ္သူ
၆။ ေခြးအကဲ့သို႔ စားပိုးနင့္ေအာင္စားျပီး ဇိမ္ခံတတ္သူ။

ၾကြယ္၀ခ်မး္သာေၾကာင္း ေလာကိသမၸဒါ ၄-ပါး
*ထၾကြသိမ္းဆဲ၊ မွ်သံုးစြဲ၊ ေပါငး္ျမဲမိတ္ေဆြေကာင္း။
*ေလာကီေရးမွာ၊ ျပည့္စံုပါ၊ မွန္စြာၾကီးပြားေၾကာင္း။
၁။ ဥဌာနသမၸဒါ=ထၾကြလံု႔လ၀ီရိယရွိျခင္း
၂။ အာရကၡသမၸဒါ=ရရွိျပီး စည္းစိမ္ဥစၥာကို မပ်က္စီးေအာင္ ထိန္းသိမး္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း
၃။ ကလ်ာဏမိတၱသမၸဒါ=မိတ္ေဆြေကာင္းႏွင့္ျပည့္စံုျခင္း
၄။ သမဇီ၀ိတသမၸဒါ=ဥစၥာအင္အား ၀င္ေငြထြက္ေငြ မွ်တတုိင္းထြာ၍ အသက္ေမြးျခင္း

သာဓုနရတနာ ၄-ပါး
၁။ ေရွးသူေတာ္ေကာင္းတုိ႔ သြားရာလမး္ကို လုိက္ျခင္း
၂။ စိုေသာလက္ကို အေျခာက္မခံျခင္း (ရွိျပီးမိတ္ကိုအပ်က္မခံျခငး္)
၃။ မိတ္ေဆြကို မျပစ္မွားျခငး္
၄။ မိန္းမ မလုိက္စားျခင္း
(၀ိဓုရအမတ္ၾကီးတရား)

ျဗဟၼစိုရ္တရား ၄-ပါး
၁။ ေမတၱာ=ခ်စ္ျခင္း
၂။ ကရုဏာ=သနားက်င္နာျခင္း
၃။ မုဒိတာ=၀မ္းေျမာက္ျခင္း
၄။ ဥေပကၡာ=ကံတရားအတုိင္း (လ်စ္လ်ဴရူျခင္း)
ဤကမာၻၾကီးသာယာျငိမ္းခ်မး္ေအာင္ ဤတရားေလးပါးက စြမး္ေဆာင္ႏုိင္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္

ျဗဟၼစိုရ္တရားေလးပါးကို ၾကိဳးစား၍ လိုက္နာၾကပါ။

ေလာကပါလတရား ၄-ပါး
ဟိရိၾသတၱပၸ (အရွက္ႏွင့္အေၾကာက္) တရားႏွစ္ပါး ကိန္း၀ပ္ေသာ္ ကမာၻသားမ်ား ကိုယ္၊ ႏႈတ္၊ စိတ္
ယဥ္ေက်းလိမၼာႏုိင္၏။
အရွက္အေၾကာက္တရား ၂-ပါး ပ်က္ျပားေသာ လူတုိ႔၏ ကိုယ္၊ ႏႈတ္၊ စိတ္
အမႈအရာမ်ား ရုိင္းပ်တတ္၏၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဟိရိၾသတၱပၸတရား ၂-ပါးကို ေစာင့္ထိန္း ရန္ အေရးၾကီး၏၊
ေလာကၾကီးမပ်က္စီးေအာင္ ေစာင့္ေရွက္တတ္၍ ဤတရား ၂-ပါးကို “ေလာကပါလ”ကမာၻေစာင့္တရားဟု ေခၚ၏။
၁။ ၀က္သည္ မစင္ကိုမရြံသကဲ့သို႔ အရွက္တရားမရွိသူသည္ ဒုစရုိက္အမႈကိုျပဳရန္ ၀န္မေလး။
၂။ ပိုးဖလံသည္ မီးပံုကိုတိုးရန္ မေၾကာက္သကဲ့သို႔ ၾသၱပၸတရားမရွိသူသည္လည္း ဒုစရုိက္အမႈကိုျပဳရန္ ၀န္မေလးေခ်။

ျပႆနာေျဖရွင္းနည္း ၅-မ်ိဳး
၁။ ဂါထာမႏာၱန္ျဖင့္ ေျဖရွင္းနည္း
၂။ ပညာရွိႏွင့္တုိင္ပင္၍ ေျဖရွင္းနည္း
၃။ ခ်စ္ဖြယ္ေသာစကားကိုုဆုိ၍ ေျဖရွင္းနည္း
၄။ လက္ေဆာင္ေပး၍ ေျဖရွင္းနည္း
၅။ေဆါမ်ိဳးစပ္၍ ေျဖရွင္းနည္း

လမ္းေလွ်ာက္ျခင္းအက်ိဳး ၅-ပါး
၁။ ခရီးသြားႏုိင္
၂။ ၾကံ႕ခိုင္အားအင္
၃။ ကင္းစင္ေရာဂါ
၄။ အစာေက်လ်က္
၅။ မပ်က္သမာဓိ၊ ငါးပါးရွိ၊ သြားသည့္စၾကၤ ံ အက်ိဳးတည္း။

အသင္းအဖြဲ႕ပ်က္စီးေၾကာင္း တရား ၆-ပါး
၁။ အမ်က္ထြက္လြယ္ျခင္း
၂။ ရန္ျငိဳးဖြဲ႔ျခင္း
၃။ ေက်းဇူးမဲ့ကိုသာဆုိျခင္း
၄။ ဂုဏ္တုဂုဏ္ျပိဳင္ျပဳျခင္း
၅။ ျငဴစူျခင္း
၆။ ၀န္တုိျခင္း။
*စိတ္ဆုိးျငိဳးဖြဲ႕၊ ေခ်ဖဲ့ေက်းဇူး၊ ဂုဏ္ထူးသူကို၊ ဖက္ျပိုႈ္လုိမႈ၊ ၀န္တုိမႈဟူ၊ ျငဴစူတတ္ျငား၊ ဤေျခာက္ပါး၊
ကြဲျပားေၾကာင္းဟုမွတ္။

သိၾကားေလာင္းက်င့္၀တ္
လုပ္ေကြ်းမိဘ၊ ေဇ႒ရုိေသ၊ မွန္ေစသစၥာ၊
ပိသုဏာႏွင့္၊ ဖရုသာပစ္၊ မေစၦ၀န္တို၊
မရွိလုိပဲ၊ မ်က္ကိုေရွာင္ရွား၊ ခုႏွစ္ပါးသည္၊
သိၾကားျဖစ္ေၾကာင္း က်င့္၀တ္တည္း။
၁။ မိဘကိုလုပ္ေကြ်းျခငး္
၂။ ၾကီးသူကိုရိုေသျခင္း
၃။ သစၥာရွိျခင္း
၄။ ကုန္းမတိုက္ျခင္း
၅။ ေျပျပစ္သိမ္ေမြ႕ျခင္း
၆။ ၀န္တုိမႈကင္းျခင္း
၇။ အမ်က္မထြက္ျခင္း
(သံ၊ ၁၊ႏွာ၊ ၂၃၀၊ ၀တပဒသုတ္)